Gemeente Enschede voerde dit jaar een Europese aanbestedingsprocedure uit voor bedrijfskleding. Voor het eerst kochten vijf diensten daarbij gezamenlijk in. Dit leverde niet alleen schaalvoordelen op. De inkopers stelden ook eisen aan duurzaamheid en aan de sociale omstandigheden waarin de kleding wordt gemaakt.

‘We zijn de eerste gemeente in Nederland die de wensen en eisen uit het boekje "Schone Kleren" van Amsterdam heeft toegepast in een Europese aanbesteding’, vertelt Hans Smies projectleider bij de gemeente Enschede met enige trots. Binnenkort krijgen zo’n 1200 gemeenteambtenaren in Enschede een mooie nieuwe outfit, gemaakt van milieuvriendelijk materiaal dat voldoet aan het Europees ecolabel textiel. Ook bevat de kleding geen CFK’s en geen fournituren van gegalvaniseerd materiaal. ‘Onze nieuwe leverancier is bovendien lid geworden van de Fair Wear Foundation. Dit houdt in dat de leverancier zich in zet voor duurzame verbetering van de arbeidsomstandigheden in de fabrieken van de landen waar de kleding wordt geproduceerd.’

In februari 2004 kreeg Smies de opdracht van het centrale managementteam om een aanbesteding voor bedrijfkleding voor te bereiden. Die inkoop moest efficiënter én duurzamer. ‘Ook Enschede wil bijdragen aan de landelijke doelstelling om in 2010 50 procent van de inkopen en aanbestedingen duurzaam te laten zijn’, licht hij toe. Smies leidde de projectgroep die als geheel verantwoordelijk was voor de uitvoering van de aanbesteding. Daarin zaten vertegenwoordigers van de vijf diensten. Samen hebben ze het bestek gemaakt. Met daarin uitgebreide aandacht voor duurzame aspecten: het gebruikte materiaal, de wijze van reiniging, de manier van verpakken, het vervoer, en tenslotte de retourname van de afgedankte kleding. De projectleden zorgden voor draagvlak voor de nieuwe kledingaanpak binnen hun eigen dienst. ‘Dat was zeker nodig,’ verduidelijkt Smies, ‘want kleding is één en al emotie.’
Tijdens de voorbereiding van de aanbesteding kwam Smies in contact met SenterNovem die toen net bezig was met het ontwikkelen van de Menukaart Duurzaam Inkopen. ‘Omdat we midden in het aanbestedingsproces zaten, hebben we meegedaan aan de pilot. Voor bedrijfskleding konden we meteen goede feedback geven.’ Smies is enthousiast over de menukaart en gaat deze zeker gebruiken voor een volgende aanbesteding, die van schone dienstauto’s.
Dat duurzaam zeker niet duurder hoeft te zijn, heeft de aanbesteding in Enschede wel bewezen. Smies: ‘Voorheen kochten we de diensten bij 20 verschillende leveranciers, nu is het nog maar één. Die houdt de voorraad en wij kunnen gewoon via internet bestellen. Ook hebben we nu een centraal budgeten beheersysteem waarin we ondermeer de maten en de levensduur van de kleding bijhouden. De facturen ontvangen we digitaal met daarin een totaaloverzicht van de hele gemeentelijke organisatie. Tenslotte hebben we het aantal kledingitems enorm omlaag gebracht. Deze inkoop en het contractbeheer gebeuren nu echt veel efficiënter, professioneler én duurzamer.’